Sivrihisar Geleneksel Kent Kurgusunun Bütüncül Bir Yaklaşımla Mekansal Kullanım Bağlamında Çözümlenenmesi ve Biçim Grameri ile Soyutlanarak Veri Üretimi

ÖZET Sivrihisar İlçesi geleneksel kent dokusunda yapılan bu çalışmada kent dokusunu tanımlama kapsamında biçimleniş adımlarının mimari dil bağlamında sorgulanarak bu dokunun oluşumundaki bilişsel kuralların ortaya çıkarılması ve kamusal-yarı kamusal ve özel alan ilişkisinin nasıl kurgulandığının çözümlenerek tasarım verisinin ortaya konulması hedeflenmiştir. Bu çalışma ile geleneksel kent dokusu biçim gramer yöntemi ile soyutlanmıştır. Bu soyutlama ile elde edilen veriler yorumlanabilir ve çözümlenebilir hale getirilmiştir. Üç farklı ölçek üzerinden bütüncül bir yaklaşımla ele alınarak analiz edilen geleneksel kentte bilişsel olarak kurgulanan kurallar ve bu kurallar arasındaki bağıntı çözümlenmiştir. Kent ölçeği - merkez, mahalle ölçeği- alt merkez ve konut yakın çevresi olarak ele alınan ölçek kavramı, çalışmanın bütüncül yaklaşım ve özgün yanını ortaya koymaktadır. Yazılı olarak ortaya konulmayan geleneksel kent kurgusunun merkez, alt merkezler, meydan, mahalleler, sokaklar ve mimari bileşenler bağlamında bağıntıları da bu yaklaşım üzerinden ele alınarak kurgu çözümlenmiş bu kurgu mekansal kullanım çerçevesinde ele alınarak geleneksel kentin bilişsel tasarım verisi ortaya çıkarılmıştır. Geleneksel kentlerde nadir olarak görülen meydan kavramı ise Sivrihisar geleneksel kent dokusunun özgün yanı olarak çalışmaya yön vermiştir. Bu çalışma ile kentin biçimleniş kurgusunun ortaya çıkarılarak tasarım verisi bağlamında kullanılabilmesi, yorumlanabilmesi hedeflenmiştir.