Erişilebilir Üniversite Kavramı Üzerine Bir İnceleme: Üniversite Mekanlarının Erişilebilirlik ve Evrensel Tasarım Yönünden Değerlendirilmesi

Kalıtım, hastalık ya da yaş gibi faktörlerin etkisiyle, fiziksel çevrenin kullanılabilirlik ve erişilebilirlik oranı insandan insana farklılık göstermektedir. Bütün insanların fiziksel çevreyi en iyi şekilde kullanabilmesi için ise yeni bir tasarım yaklaşımına ihtiyaç bulunmaktadır. Mekân tasarımının herkesin kullanımına uygun olması için erişilebilir ve evrensel olması gerekmektedir. Erişilebilir ve evrensel tasarlanmış bir eğitim mekânı, herkese eşit eğitim alma imkânı ve sosyal olarak iyi bir yaşam kalitesi sunmaktadır. Bu şekilde, herkesin mekânları engelsiz deneyimlemesine olanak sağlanmaktadır. Makale kapsamında evrensel tasarım kavramının eğitim yapıları tasarımına etkileri üzerine yapılan alan araştırması yer almaktadır. İnceleme yapmak üzere Haliç Üniversitesi Levent, Sütlüce ve Şişhane yerleşkeleri seçilmiştir. Bu alan araştırmasında, Haliç Üniversitesi yerleşkelerine ait alan kategorileri belirlenmiştir. Seçilen yerleşkeler, belirlenen alan kategorilerine göre incelenmiştir. Üniversite mekanları ile ilgili, gözlem ve fotoğraflama yöntemiyle bilgi edinilmiştir. Üniversite yerleşkelerinin ortak kullanıma açık mekanları olan; üniversite girişi, ortak alanlar/yollar, bina girişleri, asansörler, engelli tuvaletleri ve merdivenlerin görsellerine yer verilmiştir. Üniversite mekanları erişilebilirlik ve evrensel tasarım yönünden değerlendirilmeye imkân sağlayacak şekilde fotoğraflanmıştır. Yapılan çalışmanın sonunda, üniversite mekanlarının çalışma kapsamında yapılan alan araştırması ile birlikte değerlendirildiği bir tablo oluşturulmuştur. Evrensel tasarım ilkelerinin üniversite mekanlarının tasarımında yaygınlaştırılması için öneriler geliştirilmesinin önemi ele alınmıştır.