Endüstri Devrimi ile Değişen Tekstil Ürünlerinin Sanat ve İç Mekân Tasarımı ile İlişkisi

ÖZET İnsanoğlunun varlığı kadar eski olan tekstil malzemelerinin, insanın çevresel etkenlerden korunma ve vücudu örtme gereksinimi sonucunda ortaya çıktığı bilinmektedir. İç mekânda ise mobilyayı ve hacmi donatan, kullanıcının eylemlerini etkileyen ve iç mekân tasarımına büyük ölçüde katkı sağlayan önemli bir unsur olarak dikkat çekmektedir. Estetik unsur olarak ele alınmasının yanı sıra sağlık ve konfor açısından da iç mekâna katkı sağlamaktadır. Tekstilin malzemesinin, iç mekânda tasarım öğesi olarak kullanılması endüstri devrimine kadar uzanmaktadır. Endüstri devrimi sonrası yaşanan makineleşme ve seri üretim faaliyetlerinin sonucunda tekstil malzemelerinin üretim tekniği ve niteliği farklılaşarak tekstil tasarımı alanında ilk örnekler verilmeye başlanmıştır. Tarihsel süreç içerisinde tekstil ürünlerinin geçirdiği değişim ve dönüşüme bakıldığına; kullanım amacı, alanı ve bu ürünlere yüklenen anlamların zamanla değiştiği gözlemlenmektedir. Bu bağlamda, tekstil ürünlerinin şekillenmesinde toplumların kültürel yapısının, teknolojik gelişmelerin, ekonomik, politik ve dini etkenler gibi birçok faktörden etkilendiği bilinmektedir. Bu yönüyle, tekstil ürünlerinin tasarımı ve bu ürünlerde kullanılan materyalin niteliği bakımından, tekstil ürünlerinin toplumsal değerler taşıyan kültürel bir öğe olarak varlığını sürdürdüğü yorumu yapılabilmektedir. Tekstil ürünleri İç mekânda; atmosfer yaratma, konfor koşullarını iyileştirme, sağlık ve estetik değer katması açısından mobilya döşemelerinde, perde, halı, zemin ve duvar kaplamalarında kullanılmaktadır. Bu araştırmada tekstil ürünlerinin endüstri devriminin yarattığı koşulların etkisinde seyrettiği değişimi ve buna paralel olarak tekstilin sanat ve iç mekân tasarımı ile ilişkisini incelenmiştir. ABSTRACT Textile materials as ancient as the existence of human beings are known to occur as a result of man's need to protect himself from environmental factors and cover the body. In the interior, it is an important element that equips the furniture and the space, affects the user’s actions and contributes greatly to the interior design. Textiles are an aesthetic element as well as contributing to the interior in terms of health and comfort. The use of textile material as a design element in the interior, dates back to the industrial revolution. As a result of the mechanization and mass production activities experienced by the industrial revolution, the production technique and the quality of textile materials have been differentiated, giving the first examples of textile design. That textile products have changed history; the purpose of use, usage area and meaning attributed to these products change over time. In this context, the design of textile products is affected by many factors such as the cultural structure of societies, technological advancements, economic, political and religious factors. In this respect, in terms of the design of textiles and the quality of the material used in these products, it can be said that textiles continue to exist as a cultural element with social values. Textiles products used interior; is used in furniture flooring, curtains, carpets, floors and wall coverings in terms of creating atmosphere, improving comfort conditions, adding health and aesthetic. In this research, the change of textile products under the influence of the conditions created by the industrial revolution, and, in parallel, the relationship of textile with art and interior design were examined.