Gösterge-Mimarlık İlişkisi Bağlamında “İkonik” ve “Kitsch” Kavramlarını Yeniden Düşünmek

ÖZET Gösterge (temsil), mimarlıkta bir düşünme biçimi olmakla birlikte, bir anlatım aracı ve yöntemidir. Mimarlık disiplini, göstergenin en yaygın kullanıldığı ve insanın çevresiyle arasındaki ilişkiyi kurgulayan bir alandır. Mimarlık için bir tasarlama aracı ve anlatım aracı olarak öne çıkan göstergenin, günümüz ortamında nasıl bir tavır aldığı sorusu çalışmanın ana eksenini oluşturmaktadır. Çalışma, mimarlık alanında “ikonik” ve “kitsch” olarak adlandırılan gösterge biçimlerini tartışmayı hedeflemiştir. Bu iki kavramın tartışma merkezine alınmasının sebebi, kavramların taşıdıkları nitelikler bakımından bazı ortak özelliklere sahip olmalarıdır. Bu noktada çalışma, “ikonik” veya “kitsch” bir mimarlık nesnesi arasındaki (geçirgen) sınırları irdelemeyi hedefler. İkonik ve kitsch kavramları arasındaki muğlak ilişkiyi tartışabilmek için bu kavramlar, teorik değerlendirmeler yöntemiyle bazı mimarlık ürünleri üzerinden irdelenmiş ve bu kavramlar arasında keskin bir kavramsal ayrımdan söz edilemeyeceği sonucuna varılmıştır. Tüketim toplumuna ait bir mimarlık ortamında “ikonik” mimari ürün, sahip olduğu nitelikler bakımından aynı zamanda “kitsch” olma özelliği de taşıyabilmektedir. Rethinking the Concepts of "Iconic" and "Kitsch" in the Context of Sign and Architecture ABSTRACT The sign (representation) is a way of thinking in architecture, but it is a means and method of the expression. The discipline of architecture is an area where the sign is most commonly used and that builds the relationship with the environment of the human. The main axis of the study is the question of how the sign, which stands out as a design tool and a form of expression for architecture. In this context, the study aimed to discuss the representational forms in the field of architecture, especially with the concepts of iconic and kitsch. The reason these two concepts are included in the discussion center is that they have some common features in terms of their qualities. At this point, the study aims to examine the borders (permeable) of an architectural object to be "iconic" or "kitsch". In order to discuss the ambiguous relationship between the iconic and kitsch concepts, these concepts were examined through some architectural products through the method of theoretical evaluations and it was concluded that there could not be a sharp conceptual distinction between these concepts.